Codziennie każdy człowiek narażony jest na szkodliwe działanie tzw. wolnych rodników, które powstają w wyniku m.in. wysiłku, przemiany materii oraz szkodliwego oddziaływania różnych czynników, takich jak promienie UV, palenie papierosów, niezdrowe odżywianie się, przyjmowanie niektórych leków czy nawet stres.
Zdrowy organizm, z wydolnym układem immunologicznym, potrafi walczyć z ich negatywnym oddziaływaniem. Nadmiar wolnych rodników jest przyczyną wielu chorób, z nowotworowymi włącznie. Wpływają także na funkcjonowanie nerwu wzrokowego i siatkówki, przyśpieszając rozwój zaćmy oraz zmian zwyrodnieniowych zachodzących z wiekiem (AMD).
Z wolnymi rodnikami można walczyć poprzez odpowiednią dietę. W naturalnej żywności występuje wiele substancji (antyoksydantów), które neutralizują negatywny wpływ wolnych rodników (mają zdolność usuwania z organizmu związków o działaniu utleniającym). Antyoksydanty można znaleźć w największych ilościach w kolorowych warzywach, owocach oraz w rybach. Odpowiednio skomponowana dieta, bogata w warzywa i owoce jest podstawą zdrowego odżywiania. Jeśli chcesz dodatkowo uzupełnić swoją dietę w powyższe składniki - warto zapoznać się z dostępnymi na rynku suplementami diety, które zawierają witaminy, minerały oraz kwasy omega-3. Chronią one oczy przed niekorzystnym działaniem rodników tlenowych. Należy pamiętać o tym, żeby dieta była tak skomponowana, aby zawierała dużą ilość składników o właściwościach antyoksydacyjnych. Trzeba jednak pamiętać, że suplement diety nie zastąpi zrównoważonej diety.
Dla prawidłowego widzenia konieczny jest prawidłowy poziom czynników antyoksydacyjnych. Należą do nich witamina C, A oraz E. Suplementacja jest szczególnie wskazana w okresie jesienno-zimowym, u osób starszych, wyniszczonych oraz z zespołem złego wchłaniania, u których mogą występować niedobory witaminowe. Należy pamiętać, aby nie przekraczać dobowej zalecanej dawki spożycia (nie stosować wielu suplementów), ponieważ nadmiar witamin jest także niekorzystny.
Aktywność antyutleniaczy często warunkowana jest obecnością niektórych minerałów. Istotne znaczenie ma cynk. Jest to pierwiastek, które bierze udział w procesie widzenia, szczególnie zmierzchowego. Zaleca się, aby był przyjmowany łącznie z selenem i miedzią, ponieważ zintegrowane działanie tych mikroelementów zwiększa ochronę antyoksydacyjną. Cynk można znaleźć w ostrygach, chudym mięsie, drobiu i rybach. Występuje także w kaszach i chlebie pełnoziarnistym. Selen także chroni komórki przed stresem oksydacyjnym i pomaga usuwać z organizmu wolne rodniki. Rzadko stwierdza się niedobory tego pierwiastka. Najczęściej występują one u osób z zaburzeniami wchłaniania z przewodu pokarmowego. Źródłem selenu są m.in. ryby, podroby (nerki) chude mięso, drób, pszenica, brązowy ryż i pestki dyni. Ewentualna suplementacja powinna być kontrolowana, ponieważ nadmiar selenu jest także niekorzystny, może zwiększać ryzyko ujawnienia się nawet chorób nowotworowych. Miedź z kolei działa przeciwutleniająco, jest składnikiem wielu enzymów o działaniu antyoksydacyjnym. Występuje na przykład w owocach morza, orzechach, płatkach owsianych, kakao, słoneczniku, bananach, śliwkach i pełnoziarnistych produktach zbożowych.
Powiązane artykuły:
Jak pielęgnować oczy? >>
Jak dbać o oczy? - 5 dobrych nawyków >>
Jak dbać o oczy w każdym wieku? >>
Konsultacje merytoryczne: dr n.med. Małgorzata Mulak
