Z roku na rok rośnie liczba osób cierpiących na alergie, w tym na objawy alergiczne oczu. Zaczerwienie oczu, świąd i obrzęk powodują nie tylko sezonowe alergie oczu wywołane pyleniem roślin, ale sierść zwierząt, kosmetyki, leki i zanieczyszczone środowisko. Warto wiedzieć, gdzie szukać pierwszej pomocy, gdy uczulenie powoduje dyskomfort oczu, i jakie krople wybrać, aby złagodzić objawy alergiczne oczu.
Prognozuje się, że do końca 2025 roku co drugi Europejczyk będzie cierpieć na jeden typ alergii. Już teraz, 150 milionów Europejczyków choruje przewlekle na alergie, i aż 100 milionów na pyłkowicę. Regularnie zwiększa się także liczba osób skarżących na objawy alergiczne oczu, w tym alergiczne zapalenie spojówek.
Alergia, nazywana także uczuleniem to nadwrażliwość organizmu na alergeny. Zazwyczaj są nimi cząsteczki białka pochodzenia zwierzęcego lub roślinnego, lub inne związki chemiczne, które wywołują w organizmie reakcję obronną.
Alergeny, inaczej antygeny mogą powodować alergie stałe i sezonowe, nasilające się okresowo. Doskonałym przykładem alergii sezonowych jest uczulenie na pyłki roślin, które pylą w różnych porach roku. Objawy alergiczne ze strony oczu wywołują głównie pyłki: drzew, zbóż, traw, chwastów, a także grzyby i pleśnie. Ale nie tylko. Silne reakcje alergiczne oczu powoduje także sierść i naskórek zwierząt, roztocza kurzu domowego, podobnie jak składniki niektórych leków i kosmetyków – w tym konserwanty.
Zanieczyszczone środowisko, smog sprawiają, że alergiczne reakcje organizmu na naturalne alergeny są bardziej intensywne i trudniejsze do rozpoznania. Dodatkowo, oprócz naturalnych alergenów dochodzi do podrażnienia śluzówki oka przez związki chemiczne obecne w pyle miejskim.
Czerwone, przekrwione oczy – to jeden z objawów alergii oczu. Ale nie tylko. Pacjenci równie często skarżą się na łzawienie, świąd, obrzęk powiek i spojówek. W worku spojówkowym w odpowiedzi na uczulenie, nadmiernie produkowana jest wodnista, surowicza wydzielina. W przypadku objawów alergicznych oczu, zazwyczaj reakcja organizmu obejmuje symetrycznie dwie spojówki. Może mieć charakter natychmiastowy lub opóźniony.
Reakcje alergiczne oczu: świąd, przekrwienie oczu, obrzęk, łzawienie powstają, gdy w wyniku kontaktu z alergenem, organizm zaczyna produkować dużą ilość przeciwciał IgE. W komórkach uwalniane zostają mediatory takie jak histamina. Następuje rozszerzenie naczyń przekrwienie oczu oraz obrzęk. Zaczyna rozwijać się stan zapalny oka. Pocieranie swędzących spojówek grozi infekcją bakteryjną.
Alergiczne zapalenie spojówek to najczęstsza postać alergii oczu. Jest stanem zapalnym oczu, wywołanym przez alergeny. Może mieć charakter sezonowy, przemijający. Wtedy przyczyną sezonowego alergicznego zapalenia spojówek są alergeny, głównie pyłki roślin.
Powtarza się co roku w określonej porze odpowiadającej sezonowi kwitnienia rośliny, na którą chory jest uczulony zgodnie z kalendarzem pylenia roślin. To częsty towarzysz innych reakcji alergicznych, takich jak katar sienny i alergiczny nieżyt nosa.
Ostre alergiczne zapalenie spojówek trwa zazwyczaj do 48 godzin i charakteryzuje się dynamicznie postępującą, gwałtowną reakcją alergiczną pod wpływem antygenu. Następuje bardzo szybkie przekrwienie i obrzęk, często z pozostawioną niewielką szparą powiekową, oraz silne łzawienie i świąd. Zazwyczaj przyczyną takich reakcji są alergeny sierści i naskórka zwierząt, składniki kosmetyków i leków – głównie konserwanty, których aplikacja nastąpiła wokół oczu lub wprost do worka spojówkowego. Ostre alergiczne zapalenie spojówek choć nie trwa długo, powoduje znaczny dyskomfort i utrudnia funkcjonowanie.
Przetrwałe alergiczne zapalenie spojówek jest reakcją na alergeny, które występują cały rok, jak roztocza kurzu domowego czy pleśń. Nie są tak dokuczliwe jak pozostałe dwa typy alergicznego zapalenia spojówek, ale ich leczenie może utrudniać smog i zanieczyszczenie powietrza, a także przeciążenie i suchość oka spowodowane pracą przy komputerze.
Zazwyczaj pacjenci, gdy występują objawy alergicznych chorób oczu, szukają ratunku w przeciwalergicznych kroplach do oczu dostępnych bez recepty. W leczeniu alergii stosuje się podawane do worka spojówkowego leki antyhistaminowe, obkurczające naczynia krwionośne oraz krople nawilżające. Leki przeciwhistaminowe to podstawowa grupa leków stosowanych w leczeniu alergicznych chorób oczu. Hamują one działanie histaminy, która odpowiada za większość objawów alergii oczu. Leki przeciwhistaminowe (np. olopatadyna) zmniejszają nasilenie objawów alergicznego zapalenia spojówek, takich jak: świąd, łzawienie, zaczerwienienie obrzęk powiek i spojówek. Leki obkurczające naczynia krwionośne mogą być stosowane doraźnie, w razie wystąpienia ostrych objawów. Krople nawilżające stosuje się w celu przepłukania worka spojówkowego i usunięcia z niego alergenów, przynoszą one chwilową ulgę, ale nie działają przeciwalergicznie. Najlepiej żeby preparaty stosowane w leczeniu objawów alergii nie zawierały środków konserwujących, które dodatkowo mogą podrażniać oczy.
W przypadku współistnienia objawów ze strony nosa (katar, kichanie, świąd) olopatadyna podana do oka zmniejsza ich nasilenie. Warto zatem szukać takich produktów bez recepty na rynku, które zmniejszają nasilenie objawów alergii - tak jak, np. zawierających olopatadynę i nie powodujących dodatkowych podrażnień konserwantami.
Powiązane artykuły:
Jakie krople do oczu wybrać? >>
Kiedy nasze oczy potrzebują kropli nawilżających? >>
Krople do oczu bez recepty >>
dr Lidia Lesiewicz, lekarz okulista
-------------------------------------------------------------------
1Zgodnie z danymi Europejskiej Akademii Alergologii i Immunologii Klinicznej (EAACI)